Afl. 11 Genees-Kunst, Kunst als Medicijn van Zijn

Ida: Welkom bij de Beyond Art en Spirit I AM Podcast. Madama. Op de omslag van jouw Facebook pagina staat Madama Healing Art. Genees- kunst. Dat is een thema dat we vandaag gaan behandelen. Met name wat betekent de helende werking van kunst ''Madama kunst' voor jou?

Madama: Ja, nou, je ziet het, het is inderdaad. Je zei het al Madama's kunst. Het is natuurlijk niet van de ene dag op de ander gegaan. Je bent gewoon in feite kunstenaar, om het zo maar eens te zeggen. Je drukt je uit.

Maar hoe meer je je verdiept in wat is nou in feite wat mij bezighoudt Madama als kunstenaar, was het toch de verbinding met je wezen, je kern, je creatieve kern. Dus het eerste werk, zo wordt het ook altijd in de alchemie genoemd, is het zoeken naar je innerlijke geestelijke kern, je creatieve kern. En de tweede fase is het vinden en het in praktijk brengen. Nou, als je dus iets zoals ik, al vijftig jaar doet en ook elke dag en met een enorme intentie, dan kom je op een gegeven moment erachter dat alleen de verbinding met je wezen doet genezen. En dat is een weg die ik ben gegaan door letterlijk bergen en dalen. Dus je hoogtepunten en je dieptepunten. Maar wat is nou het geheim dat je op een gegeven moment durft te zeggen ‘Kunst als Medicijn van Zijn: de helende werking van kunst’ is dat je merkt dat op het moment dat je daadwerkelijk in wat ik dan noem de Atonar Dus de Atonar, dat is het alchemistisch begrip van een heel groot soort vat waarbinnen de processen plaatsvinden. Nou, dat vat moet je je natuurlijk voorstellen als je eigen laboratorium van je ziel, waarin de geest zich wil uitdrukken met de combinatie van de materie c.q. verf c.q. alles wat je op dat moment moet verteren, wat de wereld als het ware op je afkomt. En dat verteer je in je atelier, je atelier als een grote glazen bol, waarbinnen je dus dat proces aangaat van nou, wat is nou de kern? Wat kan ik aan bewustzijn en inzicht, aan perspectief hier uit puren? En de vorm die het dus krijgt wordt geboren uit innerlijke noodzaak. Dus het is niet zomaar van goh ja, laat ik eens een keer een leuk vormpje maken. Maar zoals ik Madama mijn kunst altijd heb ervaren, met alle ups en downs die daarbij horen, dat het een weg is naar heelwording. Dus daarom heb ik het uiteindelijk ook Modern Sacred Art genoemd. En Sacred betekent de weg naar heelwording. Heilig is heel is één. En dat is eigenlijk ja, je zou kunnen zeggen de rode draad tussen aanhalingstekens van mijn werk.

Ida: Ja, je zegt de weg naar heelwording. Is dat iets wat specifiek alleen voor jou is? Of is het zo dat dat proces waar je het over hebt, dat zich uitdrukt in een vorm, dus een schilderij of een kracht cirkel of een gedicht dat dat ook op de toeschouwer lezer overkomt? Is dat ook jouw bedoeling?

Madama: Ja, ja. Nou bedoeling. Kijk, ik denk zelf hè. Ik praat nogmaals vanuit mijn eigen kern. Authenticiteit. Dat is natuurlijk toch een heel belangrijk iets. Dus op het moment dat je het maakt is het een individueel proces waarin je dus een uitzuivering doet, naar je eigen authentieke kern toe. Maar op het moment, en dat is ook een universele wet eigenlijk dat het meest individuele punt, dus de meest diepe ervaring van je eigen Zijn, ook tegelijkertijd een universeel begrip is.  Want op een gegeven moment is de individualiteit en dat is iets anders dan de persoonlijkheid. De persoonlijkheid is, eigenlijk zou je kunnen zeggen, de ruis. Het is wel je materiaal, je moet er doorheen. Maar om werkelijk zuiver te luisteren naar je echte individualiteit, het zelf, je wezen wie jij bent, jouw Ik Ben jouw Zijn, dan moet je als het ware alle ruis, alle identificaties met wie je denkt dat je bent, daar moet je als het ware doorheen ploegen. Zo zie ik het dan bijna als een veld. En die zuiverheid hè, van wat ik dan noem de levensstroom in gaan.  Daarom heet mijn boek ook De Nieuwe Stroming, Kunst als Medicijn van Zijn. Daar kunnen we nog over hebben zo, dat die nieuwe stroming betekent dat je ineens voelt dat je niet in je weerstand zit, in je ruis. O ja, het zal wel, het kan niet. Ik loop vast en noem het op, dat soort dingen. Maar dat je door dat proces wat je bent aangegaan met jezelf en met de materie en met je innerlijke noodzaak, dat daar iets uitkomt. Wat? En dat is het medicinale daarvan, de heelwording daarvan, dat het ook wel degelijk een universele betekenis heeft. Want de mens is natuurlijk één mens. Er is natuurlijk niet zoiets als ik ben zo anders. Nee. Je persona is misschien verschillend, maar de kern is maar één, dus er maar één Ik Ben dus maar één heelwording.

Ida: Ja, je hebt het over dat boek De Nieuwe Stroming Kunst als Medicijn van Zijn. Het is een boek wat een aantal jaar terug is uitgegeven. Helaas op dit moment uitverkocht, maar er komt ongetwijfeld een e-book van. Maar kun je daar toch iets meer over vertellen? Waarom de naam De Nieuwe Stroming? Ik heb soms begrepen dat dat ook te maken heeft met een knipoog naar Mondriaan, maar ik hoor daar heel graag meer over.

Madama: Ja, dat is inderdaad een zeer dubbelzinnig woord. Kijk in de eerste plaats de Nieuwe Stroming in het kader van heelwording. Kunst als Medicijn van Zijn. Wat ik daarmee wil zeggen is: Je bent dus eigenlijk pas weer in verbinding, op het moment dat je voelt dat het gaat stromen. En wat is stromen? Dat je dus aangeschakeld bent bij een Bron die altijd stroomt, die er altijd is, maar waar jij tijdelijk als het ware geen contact mee had. Wat er trouwens altijd is, ook al heb je er geen contact mee, dan is het er nog. Maar dan is het aan ons, mensen, om te zorgen dat we daar weer contact mee hebben. Nou, dat is onder andere via de kunst, maar ook via het lopen in de natuur en mediteren. Nou ja, er zijn 1001 wegen naar Rome, oftewel naar Amor. Want ik zeg liever geen Rome, maar ik zeg Amor. De andere kant van het woord en de Nieuwe Stroming is dus dat je voelt dat het weer gaat stromen. En Nieuw. Dat is ook een heel interessant woord, want nieuw staat er dus niet voor dat het continu nieuw moet zijn in de zin van ja, nog nooit uitgevonden, want er is niks wat nog nooit is uitgevonden. Maar het is nieuw in de zin van de ervaring in het nu is nieuw. En wat ik je al zei, het stroomt altijd, dus het is altijd vernieuwend, altijd fris, altijd als een douche, als een fontein van Zijn. Nou, dus dat is één aspect van heelwording. En dat contact met de Nieuwe Stroming, oftewel met de Bron die daar als een fontein als een douche jou overspoelt. En dat je dan voelt van nou ik, ik voel me weer hernieuwd hè. Dus dat is één aspect. En even als kunstenaar dus, is het ook inderdaad een knipoog naar Mondriaan bijvoorbeeld. De Stijl, de Stroming. Waarom heb ik het niet de Stijl genoemd? Want het is natuurlijk toch een stijl van leven. Maar de Stroming, omdat dat meer het vrouwelijk aspect is. Ik begrijp heel goed de intentie van Mondriaan om via de verticalen van de geest en de horizontale van de materie zal ik maar zeggen en de kruising daarvan iets uit te drukken. Dus altijd die kruispunten van waar raakt het elkaar? En dat is in feite hoe de schepping plaatsvindt. Het mannelijke, het vrouwelijke dat elkaar ontmoet op een vlak. Het grondvlak, hè, de oergrond wat je niet ziet, maar waarop het zich plaatsvindt. En dat is een bepaald, aan de ene kant theosofisch begrip en aan de andere kant is het ook een heel helder begrip, zonder dat er een nul, een nul situatie, een oergrond is, kan de deling van het plus en het min, oftewel de dualiteit niet plaatsvinden. De dualiteit kan alleen maar ontstaan doordat er eerst een oorsprong van eenheid is. Nou, dat is dus even de achtergrond achter het woord en achter de ideeën van onder andere Mondriaan. Maar bij mij heb ik het dus vooral gedacht van ja, ik wil diezelfde begrippen van zuiverheid en schoonheid ook behandelen in mijn manier van kunst bedrijven. Maar niet dus meer via de verticale en de horizontale lijnen, maar wel met hetzelfde begrip van hoe werkt de geest op de materie en hoe maak ik daar een nieuwe vorm van? Door in contact te zijn weer met de oergrond. En dat heb ik toen ontdekt zoals Erich Neumann ook zei: kunst is eigenlijk niet maar één werk, maar de kunst der verandering in een heel leven, zoals een Van Gogh en in feite ook een Michelangelo en noem het op. Dus mensen kunnen niet in één werk het alleen doen.  Dat gevoel van verandering, De kunst der verandering, de alchemie van het zijn. Dat heb ik eigenlijk heel letterlijk laten zien in mijn boek De Nieuwe Stroming. Want daar zie je dus vijftig jaar werk, van heel figuratief tot heel abstract, tot heel erg simpel en mooi tot heel complex en kleurig. En kortom, er is geen touw aan vast te knopen dat mensen zelfs zeiden van hoeveel mensen hebben aan dit werk, aan dit boek meegewerkt? En toen zei ik ja, maar dat heb ik gedaan. En dat zij zoiets hadden van nou dat kan niet, dat je zoveel stijlen hebt. Maar dat is juist als je uitgaat van het zoeken naar de kern. Of het nou het onderwerp is van bijvoorbeeld hoe doe ik het zwarte gat of hoe doe ik bij wijze van spreken hoe de horizon en de zee elkaar ontmoeten? En wat voor verschillende nuances en stemmingen hebben die? En als dat juist ook nog als uitdrukking is van mijn ziel, hoe ga ik dat allemaal doen? Nou en dat zijn vaak series geworden. Series van acht of tien werken. En zo is dus het begrip ontstaan. Ik noem het dan maar het vrouwelijke kant van het belichamen van universele begrippen, namelijk dat iets niet alleen één stijl hoeft te hebben, maar dat het de stroming is.

Ida: Ja, dat is heel duidelijk. Ik wil toch even terug naar dat helende aspect van kunst. Want je geeft heel duidelijk aan hoe dat voor jou een heel proces is. Maar is het ook zo dat mensen dat herkennen in het werk dat ze zien? Ik kan mezelf herinneren dat wij een galerie hadden in Amersfoort en dat soms mensen op de drempel bleven staan en zeiden O, dat werk, dat is het, dat is voor mij. Ik hoef verder niks meer te zien. Het raakte ze onmiddellijk. We hebben dat vaker meegemaakt, dat mensen een werk ja, je kan niet anders zeggen dan er echt op vallen, maar ook een hele sterke werking daarvan ervaren. Zou je daar iets meer over kunnen zeggen?

Madama: Nou, materie is energie hè, dus kunst is energie. En ik denk dus als je inderdaad als kunstenaar oprecht iets hebt willen uitdrukken vanuit de authentieke energie. Ik noem het altijd de emissie van essentie hè. Dus je wil een out flow, een outpouring doen van jouw energie en ook met een intentie. En die is natuurlijk nogmaals in ieder werk weer anders. Maar wel vanuit je eigen zijn, vanuit je eigen authentieke kern. Dat mensen die in een bepaald proces zitten ineens een beeld zien. En ze zien misschien niet eens het beeld, maar ze voelen. Dat is misschien nog veel belangrijker de energie. En dat krijg ik ook heel vaak terug. Ze voelen de energie van het kunstwerk en zeggen Nou, met die energie kan ik op dit moment verder, want ik zit net of vast of ik heb behoefte aan rust, of ik heb behoefte aan transformatie, aan schoonheid. Nou ja, noem het op, dat is iedere keer anders.  Ik ben ontzettend blij dat energie dus je kunt zeggen, het schilderij is een verdichting van energie, dus van atomen die op een gegeven moment een configuratie van vorm vormen. Maar uiteindelijk is het energie, dus een vorm he. Dus dat zeggen de boeddhisten ook. Vorm is leegte, leegte is vorm. Het is uiteindelijk een configuratie van energieën plus de intentie daarbij. En dat is volgens mij wat mensen voelen. Los van dat ze natuurlijk ook mooi vinden of de kleuren aanspreekt of soms letterlijk bij hun bankstel past vind ik ook goed, maar toch ook heel vaak wel de spirit.

Ida: Ja, ik herinner me inderdaad een voorbeeld van iemand die een werk koopt en dat het ook een hele sterke uitwerking heeft in bijvoorbeeld een persoonlijk leven of in een totaal andere inrichting van een huis. Dat je dus eigenlijk merkt dat zo'n kunstwerk veel meer is dan alleen. Ja een afbeelding wat je hebt met een reproductie of iets dergelijks. Je merkt dat de energie van dat werk doorwerkt in de persoon, soms in het leven van die persoon, op een heel specifieke manier.

Madama: Ja, dat is juist zo mooi van vind ik toch he? Er gaat niks boven een levend kunstwerk. Tuurlijk, repro 's kunnen wel prachtige modellen zijn he? Dat je toch? Ja dat spreekt je aan natuurlijk. Je kan niet alles levend zien, maar er gaat eigenlijk niks boven een kunstwerk dat met de energie van v een levende ziel is gemaakt. En wat dan in jouw omgeving komt uit het atelier in de persoon en de helende werking die het dan heeft. Ja, is eigenlijk fenomenaal. Ik heb dus ook gemerkt dat een kunstwerk ook samen met die persoon een eigen verhaal maakt dus ik heb ook letterlijk gezien dat kunstwerken ook als het ware veranderen  in combinatie met die omgeving van die persoon en de energie van die persoon. Waarom? Nogmaals, het is energie en ook al lijkt het een vast beeld, het is toch iets wat leeft, dat bezield is. En dat is natuurlijk toch het kenmerk vind ik, van echte kunst, is dat het bezield is met authentieke levensenergie.

Ida: Ja, we hebben tot nu toe gehad over de helende werking van kunst. En een van jouw laatste grote projecten is de kleuren tempel. We gaan er nu niet uitgebreid op in, maar wat wel heel opvallend is, dat is dat jij dus ook als healer en medium een aantal healings hebt gegeven aan mensen in die kleuren tempel. En misschien is dat ook wel interessant om te zien hoe jij dus van kunstenaar, die helende tussen aanhalingstekens kunst maakt, je ook ontwikkeld hebt tot healer.

Madama: Ja, dat is inderdaad heel interessant, omdat je dat nooit had verwacht. Kijk, ik heb natuurlijk een Indische achtergrond. Mijn hele mediumschap is een erfenis van een traditie die al in mijn Javaanse achtergrond zat. Dus mijn grootmoeder legde de kaart en waarschijnlijk haar moeder ook. Maar dat weten we allemaal niet hè oma Buyut dat is nog onbekende geschiedenis. Maar ik denk dat dat stukje wel daar al in zat, dat directe contact met de geesten. En er ook geen weerstand mee hebben, daar gaat het vooral om. En hoe je het gebruikt. En ik heb het eigenlijk nooit willen gebruiken. Aanvankelijk als medium. Het is in feite ontstaan door mijn boek Hemelpoorten, waarin ik dan ineens de kaart legde omdat ik dus die kaarten had gemaakt rond al die gedichten en daardoor in een alchemistisch proces dus de kaartlegging deed, altijd met het idee van bewustzijnsontwikkeling hè, Want dat is in feite voor mij het nieuwe. Schilderen is eigenlijk het scheppend bewustzijn, dus je komt erachter dat het gaat eigenlijk niet meer om het beeld, het gaat eigenlijk niet meer om de vorm. En zelfs Mondriaan was daar eigenlijk al mee bezig en meer kunstenaars uit die tijd. Het gaat uiteindelijk om een realiteit te scheppen die de mensheid verheft. En daarom noem ik het ook modern sacred art, hè. Net zo goed als Rothko bijvoorbeeld ook zijn eigen werk sacraal noemde en niet omdat er engeltjes op zaten, waren gewoon vlakken, prachtige, diep doorvoelde vlakken. Maar daarachter zat een gevoelsleven en een verbinding met de menselijke ziel dat hij had zoiets van ja, dat kan ik alleen maar op die manier doorgeven. Nou, dat had ik met de kleuren tempel. Ik heb toen twaalf hele grote doeken, tweezijdig vrij hangend in de ruimte. Want wat ik wilde is dat mensen, dat noem ik dan een installatie van inspiratie, in zo'n kunstwerk konden wonen. Een klein beetje ook in de traditie van Barnett Newman, die dus al die hele grote doeken had gemaakt waar mensen al naar konden kijken en in konden verdwijnen. En ik dacht ja, ik wil het nog meer. Ik wil het zelfs uit de muur halen. Ik wil het vrij h laten hangen, zodat mensen inderdaad kunnen mediteren, reflecteren in de ruimte. Dus dan heb ik die doeken zo opgesteld en ze kunnen daar tien of meer minuten op reflecteren. En daarna kan er dus of een verhaal vanuit hunzelf of dat er eerst dan nog een healing plaatsvindt. Dat hangt helemaal af van wat we willen met elkaar. En het mooie is dan dat de energie. Het zijn monochrome doeken en aan de achterkant is dan vaak een oerbeeld. En dat mensen dan reflecteren en hun verhaal doen en zeggen van ja dit en dit en dit heeft het voor mij betekend zodat en daar gaat het mij om, kunst als communicatie. Het beeld dat als het ware door iemand anders is geschilderd ineens van hun wordt. En niet zo'n beetje ook. Ze hebben ervoor kunnen zitten, ze hebben het kunnen beleven. Het is energetische overdracht geweest en ineens maken ze hun eigen verhaal en komen ze in hele diepe lagen. Associatief, intuïtief, dat nergens staat, maar wat gewoon een scheppend verhaal is. Het scheppend bewustzijn vanuit daar waar ze op dat moment mee worden geconfronteerd.

Ida: Ja Madama, ik denk dat het een heel mooie afronding is van dit stukje over helende kunst, namelijk dat helende kunst is niet alleen het proces waar jij zelf doorheen bent gegaan, dat al die prachtige werken heeft voorgebracht, maar waar dus ook een heel duidelijke visie in zit. En we hebben dus gezien dat die visie en die energie ook doorwerkt op de toeschouwers, hè, mensen soms in huilen uitbarsten tijdens een expositie omdat ze een bepaald werk tegenkomen. En dat raakt hen zo diep. Maar we hebben ook gezien hoe dat dus doorwerkt in jouw eigen praktijk. Als healer kunnen ze op een hele andere manier kan worden ingezet dan alleen maar als ja, illustratie. Maar dat het echt een doorwerking kan hebben op de persoon die het wil ondergaan en daarvoor openstaat.

Madama: Nou, ik vind als ik nog even zo mag zeggen je zegt persoon. Kijk, ten eerste kunst is levensenergie dat was natuurlijk al heel lang mijn motto. Ten tweede is het helingsproces hè. Dus ik heb me ook eigenlijk op een bepaalde manier in dienst gesteld voor mezelf. Want ik heb natuurlijk heel veel pijn ook ondervonden in mijn leven. En het begon al toen ik op twaalf jarige leeftijd dus ben overreden door een auto en finaal ongeveer, een totale crash. Dat ze die auto bij wijze van spreken vanuit mijn kleine lichaampje moesten tillen en mijn hoofd er bijna af was en m'n been helemaal in de kreukels zat. En het schijnt dat ik toen een bijna doodervaring heb gehad, niet het schijnt, ik weet dat het zo is, maar ik heb er alleen geen beelden bij. Ik weet alleen dat ik het zag, dat ik mezelf zag liggen. En ik weet dat de traditie ook is dat veel mensen die zo'n ervaring hebben gehad daarna ook inderdaad of medium worden of gaan schrijven.  Mijn moeder zei altijd daarna ben je gaan tekenen. Nou dat klopt ook. Op mijn veertiende jaar wist ik, nou ik wil kunstenaar worden. Dus dat verdrijven van de pijn, de exorcisme of pain is a painting. Nou, alleen in het Engels is dat zo mooi natuurlijk, pain en painting, maar vooral de exorcisme, de verdrijving dus de uitdoving van iets waar je toch in gevangen zit op dat moment. Iedereen kent het woord pijn. Iedereen kent ook de beperking van je persoonlijkheid dat je in enorme weerstand zit van ja, wie ben ik nou en ik pas niet in de maatschappij en noem het op. Al dat soort verdriet en calamiteiten waarin je helemaal verstrikt kan worden in het geweld zodat je jezelf bijna gaat haten. Zo erg kan het zijn. Nou, daar vind ik dus dat voor mij en daardoor denk ik ook als medium voor anderen, de kunst dus het uiten ten eerste van jezelf, het beleven ook van kleur en vorm als heling. Want dat heb ik me toen voorgenomen ik wil uit die pijn, ik wil heel worden, ik wil weer gewoon mezelf zijn, laat me zeggen voor het ongeluk. Maar je kunt ook zeggen voordat dit gebeurde of dat gebeurde. Ik wil mijn onschuld terug. Nou en dat vind ik waarom ik zei Kunst als Medicijn van Zijn, want dat heeft het mij zelf gegeven. Maar ook merk ik dan in de loop der jaren als praktijk van coach en medium en healer dat ik het ook anderen kan geven. Maar dat is allemaal door de commitment aan het feit dat je weet dat het leven 'en principe' niet alleen pijn is, maar Zijn.

Ida: Ja, dank je wel. Het leven is inderdaad een geschenk dat wij krijgen en wat wij zelf ook verder vorm kunnen geven. 

Review:

Deze aflevering vat als het ware alles samen wat mij diep aangetrokken heeft tot het werk van Madama.  Het zonder woorden onmiddellijk kunnen ervaren dat er iets gebeurt ten aanzien van het genezen van mijn wezen is de aantrekkingskracht en (h)erkenning die ik zocht.  Daarin onmoette ik bovendien de diepe universele verbondenheid met de menselijke ziel die zich ook via mij wilde uitdrukken en mededelen. Genezing is een innerlijke reis en uniek proces. Daardoor kon het dat ik vanaf het eerste werk van Madama werd meegenomen in de genoemde nieuwe stroom en steeds weer een doek vond dat mij uitnodigde mijn eigen oorspronkelijke onschuld en scheppende proces te aanvaarden. Zo levert het werk van Madama een fundamentele bijdrage aan de realisatie van mijn heelheid doordat alles werkelijk doorleefd en ervaren is. Hannah